Inleiding
In juli 2019 is het duurzaamheidsbeleid van de gemeente vastgesteld door de gemeenteraad: Plan voor de energietransitie, circulaire economie en klimaatadaptatie (kortweg PLECK). De duurzaamheidsopgave vergt een integrale aanpak, en de diverse onderdelen staan door deze Programmabegroting 2021 heen in diverse hoofdstukken vermeld. Deze bijlage heeft als doel een overzicht van de duurzaamheidsopgave te geven.
Duurzaamheid is een prioriteit van de gemeenteraad en het thema wordt in PLECK uitgewerkt in drie onderdelen of pijlers:
- Energietransitie
- Circulaire economie
- Klimaatadaptatie
Energietransitie
Ten aanzien van de energietransitie is de doelstelling om fossielonafhankelijk te worden leidend in wat de gemeente doet. De bestuurlijke ambitie is om de stad in 2040 onafhankelijk te laten zijn van fossiele brandstoffen. De gemeentelijke organisatie streeft ernaar om in 2030 fossielonafhankelijk te zijn. Samen met de regio wordt gewerkt aan de Regionale Energiestrategie (RES), deze wordt in mei/juni 2021 aan de raad aangeboden. De RES en de daarin opgenomen regionale structuur warmte hangt samen met de Transitievisie Warmte. In de Transitievisie Warmte is uitgewerkt welk alternatief voor aardgas tegen de laagste maatschappelijke kosten mogelijk is. Ook wordt aangegeven met welke wijken gestart wordt met het voorbereiden van een wijkuitvoeringsplan. Er is een Visie op Zonne-energie vastgesteld. Ter uitvoering van de RES en de Zonnevisie wordt een uitvoeringsplan zon op daken opgesteld. Met dit plan wordt de realisatie van zonne-energie projecten gestimuleerd.
Mobiliteit wordt in stapjes fossielonafhankelijker gemaakt door het stimuleren van elektrisch rijden, hiertoe worden middels het laadpalenplan meer oplaadpunten geïnstalleerd. De gemeente elektrificeert 40 voertuigen uit haar wagenpark.
De gemeente neemt haar eigen verantwoordelijkheid door het gemeentelijk vastgoed te verduurzamen. Dit brengt in eerste instantie kosten met zich mee, maar levert ook besparing op. Doelstelling is om vóór 2030 in drie tranches gebouwen te verduurzamen volgens de criteria van energielabel A. Daarnaast is het de ambitie om het gemeentelijk vastgoed van het gas los te krijgen en opwek van duurzame energie te maximaliseren. De gemeente heeft verschillende mogelijkheden om de energietransitie te stimuleren door het financieel ondersteunen van subsidies aan particulieren, organisaties en bedrijven.
Circulaire economie
De Circulaire economie is een systeem waarbij zo veel mogelijk wordt gerecycled en zo weinig mogelijk nieuwe grondstoffen worden gebruikt. De gemeente werkt samen met andere gemeentes uit de MRA (Metropoolregio Amsterdam) aan gezamenlijk inkopen, en streeft naar 50% circulair inkopen in 2025. Dit is een belangrijke stimulans voor de aanbieders in de markt om circulaire producten te gaan ontwikkelen. Het Circulair Inkoopplan van aanpak geeft aan hoe we hier aanvulling aan geven.
Een andere belangrijke poot van circulariteit is ons Grondstoffenplan 2017 – 2021, van ‘Afval naar Grondstof’. De doelstelling is om in 2021 75% hergebruik te realiseren en maximaal 100 kg restafval per inwoner in te zamelen. Er wordt een nieuw textielbeleid opgesteld voor 2021 en verder.
Ook lopen er pilots op gebied van circulaire economie die tot stand zijn gekomen in samenwerking met het bedrijfsleven en instellingen van Amstelveen. Aan het circulair worden van de stad dragen ook de volgende projecten bij: grondbank, afvalbrenstation, zwerfafval, afval scheiden op scholen en diverse pilots die voortkomen uit de circulaire scan Amstelveen. Er wordt samengewerkt met de Duurzaamheidspartners om kennis te delen en projecten te starten met instellingen en bedrijfsleven.
Klimaatadaptatie
Klimaatadaptatie is nodig om weersextremen zoals extreme regenbuien of hitte op te vangen. De gemeente stelt een visie op, beleid en uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie. Ook heeft de gemeente binnen het project Amstelveen Rainproof een toolbox 'Amstelveen Rainproof'. Daarmee kunnen bewoners, ondernemers en ambtenaren bepalen wat ze zelf kunnen doen om de gemeente Amstelveen 'Rainproof' te maken. Er is een subsidieregeling voor groene daken.
Samenhang en verankering
De drie pijlers hebben onderling raakvlakken op het gebied van doelstellingen, communicatie, en participatie, regionale samenwerking, financiering en monitoring. Inhoudelijke raakvlakken zijn bijvoorbeeld te vinden daar waar het gaat over circulaire economie. Door bedrijven te stimuleren hun afval gezamenlijk en gescheiden op te laten halen, worden ook minder verkeersbewegingen gemaakt en bespaard op fossiele brandstof. De actie Groen op gebouwen draagt bij aan de energietransitie, omdat het groen ook een goede isolatielaag is.
De duurzaamheidsopgave zal worden verankerd in de organisatie, door bijvoorbeeld opname van maatregelen voortkomend uit energietransitie in bestemmingsplannen, richtlijnen voor klimaatadaptatie in groenbeleid en activiteiten voor circulaire economie zijn onderdeel van de economische agenda.
Voor Duurzaamheid is uit de opbrengsten van de verkoop van de Eneco aandelen € 15 miljoen gereserveerd voor investeringen in energietransitie en duurzaamheid. Een voorstel voor het optimaal inzetten van dit bedrag wordt separaat aangeboden bij PLECK 2.0 en is niet in deze bijlage verwerkt.
Met duurzaamheid zoals in PLECK beschreven zijn de volgende budgetten gemoeid, uit meerjarenbegroting, CUP 2018-2022 en Perspectiefnota 2021:
Meerjarenraming begroting 2021 | |||||
Omschrijving | Programma | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 |
Dialoog met de stad | 4 | 33.600 | 104.800 | 104.800 | 104.800 |
Rente SVN stimuleringslening duurzaamheidsfonds | 4 | 12.300 | 12.300 | 12.300 | 12.300 |
Energietransitie gebouwde omgeving | 4 | 152.300 | 176.300 | 176.300 | 176.300 |
Budget overige milieutaken m.b.t. duurzaamheid | 4 | 24.000 | |||
Besparing n.a.v. verduurzaming gemeentelijk vastgoed | 5 | -68.000 | -68.000 | -68.000 | -68.000 |
Verduurzamen gemeentelijke gebouwen | 5 | 566.000 | 300.000 | ||
Duurzaamheidsfonds | 4 | 200.000 | 200.000 | ||
Energiemaatregelen particulieren, subsidies SO | 4 | 400.000 | |||
Energietransitie bedrijven (Omgevingsdienst milieutaken) | 4 | 125.000 | 125.000 | 125.000 | |
Verduurzaming sportvoorzieningen | 2 | 200.000 | |||
Totaal energietransitie | 1.645.200 | 850.400 | 350.400 | 225.400 | |
Kennisontwikkeling circulair inkopen | 4 | 50.000 | |||
Totaal circulaire economie | 50.000 | ||||
Campagne duurzaamheid | 4 | 25.000 | |||
Het verduurzamen van de eigen organisatie | 7 | 22.600 | 79.200 | 79.200 | 79.200 |
Totaal Overig | 47.600 | 79.200 | 79.200 | 79.200 | |
Totaal Duurzaamheid, exclusief personeel | 1.742.800 | 929.600 | 429.600 | 304.600 |